Excel’de Yapabileceklerinizin Tam Listesi

İçindekiler

1. Araçlar, Hesaplayıcılar ve Simülasyonlar
2. Dashboard Ve Raporlarda Grafik Oluşturma
3. VBA ile Otomatik İşlemler
4. İstatistiksel Analizler ve Sorun Giderici Çözümler
5. Data Girişi ve Listeleme
6. Excel’de Oyun Yapmak
7. İnteraktif Eğitim Eklentileri Tasarlamak
8. Excel’de kopya Sayfaları
9. Diyagram, Modelleme ve Gantt Çizelgeleri
10. İnternetten Canlı Veri Çekmek
11. Excel’de Veri Tabanı

Excel dijital dünyanın en yaygın kullanılan uygulamalarından biridir. Birçok insan için Excel dosyası açıp içinde sayısız işlem yapmak günlük işlerinin bir parçası. Günümüzün dijital kağıdı olarak tanımlamak bu yönüyle yanlış olmaz. Kareli Deftere benzeyen şekli ile eski günleri hatırlatması da cabası…

Aslında, kareli defter yapısı sadece Excel için değil spreadsheet uygulamalarının çoğu için yaygın kullanılan bir sistem. Bunların en bilineni ise tabii ki Google Sheets.

Biz bu blogda ise tamamıyla Excel özellikleri üzerine yoğunlaşacağız. Farklı Excel özellikleri öğrendikçe, Excel’in ne kadar esnek bir yapıya sahip olduğunu anlayacaksınız.

1. Araçlar, Hesaplayıcılar ve Simülasyonlar

Excel özelliklerinden en bilineni olan hesaplama yöntemleri, aynı zamanda en yaygın şekilde kullanılan özelliğidir. Bu hesaplamalar formüller aracılığıyla yapılır. Formüller vasıtasıyla basit matematik hesaplarından tutun komplike analizlere kadar birçok farklı şey yapılabilir.

Bu matematik formüllerini doğru şekilde kombine ederek tablolar, listeler ve farklı grafikler rahatlıkla yaratılabilir. Bu tablo ve grafikler çoğunlukla dinamik ve uyarlanabilir olurlar. ( Dinamik Çizelge: Bir veri değişikliği yapıldığında otomatik olarak değişen grafiklerdir)

Büyük analizler yapmak için bu Excel özelliği çok başarılıdır. Özellikle Finansal modelleme planları için en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Eğer bu işlemleri kağıt ve kalemle yapmak isteseydik, bu işlemler günlerimizi ve belki de haftalarımızı alabilirdi.

Ayrıca, finansal modelleme yöntemleri işe alımlarda en çok aranan Excel yetkinliklerinden biridir. Hatta bunun için bir zirve bile var: Global Excel Summit

Buna benzer olarak girişimcilik ekosisteminde yer alan şirketler için hazırladığımız fizibilite çalışması şablonu da güzel bir örnektir.

Bu fizibilite çalışması şablonu özellikle uygulama start-upları için biçilmiş kaftandır. Bu şablonda indirme tahminleri, maliyet hesaplama, finansal hesaplama, grafikler, dashboard ve daha birçok özellik bulunmaktadır.

2. Dashboard ve Raporlarda Grafik Oluşturma

İş dünyasında artık sadece doğru hesaplamalar ve işlemler yapmak yeterli olmuyor. Bu işlemleri görselleştirmek daha anlaşılır hale girip sadeleştirmek de en az bu işlemleri yapmak kadar önemli bir durumda.

Excel etkili ve sade sunumlar hazırlamak için kesinlikle doğru uygulama. Özellikle elinizde bir dolu veri olduğu zaman. Bu verileri görselleştirip sadeleştirmek tüm sunumlarınızda kullanabileceğiniz bir tablo haline getirmek kesinlikle sizi diğerlerinden ayrıştırıcı bir özellik olur.

Pivot Tabloları

En iyi Excel özellikleri arasından biri pivot tablosu oluşturmaktır. Bu gelişmiş Excel aracı sayesinde birçok dinamik rapor hazırlayabilir ve ham datayı kolaylıkla işleyebilirsiniz.

Tabloyu oluşturduktan sonra veri ile oynayarak tabloyu otomatik olarak değiştirebilirsiniz.

Pivot tablosu oluşturma örneği;

Dashboard

Gelişmiş Excel şablonlarında birçok değişken, formül ve ayar bulunur. Bu değişken ve ayarları her sayfa için girip o sayfada yapmak yerine, bu ayarlamalar ve değişken tercihleri için bir sayfa yapıp tüm sayfalara etki etmesini sağlamak çok daha kolaydır. Bunu adeta bir kontrol paneli gibi veya uçaktaki kokpit bölümü olarak düşünebilirsiniz.

Her şablon için bir dashboard hazırlama son zamanlarda çok popülerleşti. Bu konuyla ilgili birçok eğitim videosu bulunuyor. Aslında bu sayfa hesaplamalar sayfasından çok da farklı bir sayfa değildir. Ana fikir; eğer gelecekte değiştirmeniz gereken bir şey olursa buradan rahatlıkla değiştirebilmenizdir.

Satış raporu oluşturan bir müdür, satış raporu şablonunun belli noktalarını değiştirebilir olarak tasarlamanızı istiyor. Bunlardan başlıcası para birimi değişimi. Formüle sabit bir kur yazmak yerine, hücreleri birbirine bağlayarak daha kolay halledebilirsiniz;

Birçoğunuz için bu basit bir işlem olarak görülebilir fakat dashboard’ların büyük çoğunluğu bu gibi işlemler ile hazırlanır. Daha karmaşık işlemler için ise VBA kullanılır. İki şekilde de ana fikir aynıdır.

Tam olarak hazırlanmış bir dashboard örneği;

Yukarıda gördüğünüz dashboard’u örneğinde, başarı, ilerleme durumu vb. grafikleri görebilirsiniz.

3. VBA ile Otomatik İşlemler

Excel kullanıcılarının çoğu uygulama üstünde zaten kod yazıyor fakat birçoğu için kod yazmayı bilip bilmedikleri sorulduğunda hayır cevabını veriyor. Kod yazma başarılı bir şablon oluşturmanın temeli olsa da sadece bundan ibaret değildir.

VBA(Makro) yazmak güçlü bir programlama bilgisi gerektiriyor. Bunun içinde kod yazmak, kullanıcı formları oluşturabilmek, eklenti yaratmak ve farklı oyunlaştırma işlemi geliyor.

VBA(Makro) kod yazımının detayına burada girmeyeceğiz. Ama kesinlikle başta bilmeniz gereken bazı basit bilgiler var:

• Aynı işlemi birden çok kez yapmak için makrolar etkili bir yöntemdir. Sıfırdan kod yazmanıza gerek olmadan bu işlemi VBA ile yapabilirsiniz.
• VBA kod yazımının Excel sınırlarını kaldırdığı söylenebilir. Yaptığınız işlemlerin Excel’in sınırlamasıyla karşılaştığını düşünüyorsanız VBA öğrenmek için yeterince ilerlemişsiniz demektir.
• Kullanıcı formlarını VBA ile kolaylıkla üretebilirsiniz. Eğer bu tarz bir form görürseniz bilin ki VBA kod kullanılıyor.
• Otomatik renklendirme veya yönlendirme tuşları genellikle VBA yoluyla hazırlanır.

VBA aynı zamanda toplu e-posta göndermek için de etkili bir yöntemdir. Bu Someka şablonu vasıtasıyla nasıl tek tuş ile toplu e-posta gönderilebildiğini inceleyebilirsiniz. E-mail Sender

4. İstatistiksel Analizler ve Sorun Giderici Çözümler

Excel benzeri ileri matematik gerektiren uygulamalarda karmaşık işlemlerde yapmak aynı şekilde ileri bir matematik bilgisi gerektirmektedir.

Data analiz son yılların en popüler konseptlerinden biridir. Gelişmiş bilgisayarlar ve onlarla gelişen uygulamalar sayesinde çok fazla veri depolanabilir ve bu veriler işlenebilir. Bu da data analizinin temelini oluşturur.

Big Data dünyasına derinlemesine girmeyeceğiz. Öncelikle Excel metotlarımızda uzmanlaşalım.

Biz bu şekilde data üretmeye ve depolamaya devam ettikçe, bazıları da bu verileri analiz edecek. Zaten veri analiz edilmedikten sonra bu kadar çok depolamaya yapmanın bir manası yok.

Excel birçok yerleşik işlem fonksiyonu bulunduruyor. Bunlardan bazıları; ortalama, medyan, mod, standart sapma ve varyanttır.

Eğer daha ileri Excel fonksiyonlarını arıyorsanız; Çözücü ve Gerileme analizi fonksiyonları işinizi görecektir.

ÇÖZÜCÜ

Optimizasyon yapmayı daha önce hiç duydunuz mu? Birden fazla parametreyi işlememiz gerektiğinde sonuçlar da aynı şekilde karmaşık olur. Bu karmaşık sonuçlardan yapılan çıkarımlar yoluyla ürünü veya metodu optimize ederek daha ayrıntılı ve istenen sonuca ulaşabilirsiniz.

En kolay ve bilinen metotlardan birisi; Çiftçi Çiti Optimizasyon Problemidir.

Görselde görebileceğiniz üzere, bir çiftçi çiti problemi çözülebilir. Tabi ki buradaki basit anlatım ile birçok parametre içeren karmaşık problemlere de çözüm bulabilirsiniz.

Gerileme Analizi

Kompleks raporlardan biri olan gerileme analizi raporu ileri düzey Excel bilgisi gerektirdiği için burada basit bir şekilde açıklamaya çalışacağız.

Basitçe anlatmak gerekirse gerileme analizi değişkenler arasındaki bağı bulmanızı sağlayan bir metottur. Örneğin; Kafanın üstünden uçan kuşlar ile kazandığın para arasında bir bağ kuralım. (Çok basit olmuş olabilir ) Bunun için öncelikle, veriyi hazırlamasınız. Sonrasında analiz ederek karşılaştırma yapmalısınız ki herhangi bir bağ olup olmadığını görebilirsiniz.

Gerileme analizi yaratmak için yapmanız gereken Excel Seçenekleri penceresinden Eklentiler kısmını seçmek ve Çözücü Eklentisine tıklamaktır.

Birçok gelişmiş data analiz uygulaması bulunmasına rağmen, hala en popüler uygulama Excel’dir.

5. Data Girişi ve Listeleme

Big Data dünyasının belki de en sıkıcı işi olan data girişi, aynı zamanda yapılması gereken ilk iştir. Data listesi yaratmak göründüğü kadar kolay olmamakla birlikte aşırı karmaşık ve anlaması zor bir iş de sayılmaz.

İş Talep Listesi Örneği:

Bu oluşturduğunuz listeyi pdf haline getirip yazdırabilirsiniz. Bunun yanında Pdf’e dönüştürdüğünüz datayı birçok 3. parti uygulamaya da kolaylıkla ekleyebilirsiniz. Eğer bu datayı web sayasına da eklemek isterseniz kolaylıkla kopyala yapıştır yaparak ekleme yapabilirsiniz.

Örneğin: Fortune 500 US Listesi

Bir diğer örneği ise yapılacaklar listesi şablonları denilebilir.

6. Excel’de Oyun Yapmak

VBA bölümünde bahsettiğimiz gibi Excel’de oyun bile yapmak mümkün! Peki nasıl?

Kareli kağıt tarzı basit tasarımı sayesinde Excel’de kompleks kodlar yazarak oyun yazmanız mümkün. Tabii GTA veya FIFA gibi oyunlar değil fakat, satranç, sudoku, Monopoly gibi oyunlar yaratabilirsiniz.

Bazı ileri tasarım bilgisi olan insanlar ise RYO oyunları dahi tasarlayabiliyor. Bu noktada bilginiz ve hayal gücünüz olduğu sürece her istediğinizi yapabilirsiniz.

Hatta uçuş simülasyonu bile yapabilirsiniz!

Satış raporu oluşturduğunuz program ile uçuş simülasyonu yaptığınız program aynı olunca bir garip gelmesi normal

7. Excel ile İnteraktif Eğitim Eklentileri Tasarlamak

Finansal modelleme bölümünde bahsettiğimiz üzere, dinamik çizelge oluşturmanın birçok faydası vardır. Bu dinamik yapıyla interaktif araçlar oluşturabilirsiniz.

San Francisco’dan biri Excel eğitimi için hazırladığı eğitim eklentisi;

Bir diğer eğitim eklentisi ise keyskillset:

Aslında oluşturdukları Excel ile uyumlu çalışan farklı bir program olmasına rağmen interaktif eğitim için umut vadedici bir örnek olduğu için burada yer verdik.

Buna ek olarak quiz tarzı interaktif eklenti araçları oluşturarak da Excel’den faydalanabilirsiniz.

Bizim hazırladığımız öğrenci eğitim planı şablonu ise bir diğer örnek;

Excel ile Excel Öğrenmek

Excel’den Excel öğrenmek gerçekten de mümkün! Hazırladığımı Excel formül eğitim şablonu ile bunu yapabilirsiniz.

Kendisi de bir Excel dosyası olan bu şablon vasıtasıyla pratik yaparak yeni formüller öğrenebilirsiniz. Eğer pratik yaparak öğrenmek size göre değilse, GoSkills isimli online eğitim size birçok bilgiyi verecektir.

8. Excel’de Kopya Sayfaları

Burada bahsettiğimiz tabii ki gerçekten sınavlarda kullanılan kopya kağıtları değil.(Öğrencilerden özür dileriz) Burada referans aracı olarak hazırlanan bir spreadsheet sayfasından bahsediyoruz. Burada basit bilgilerin ve talimatların yer aldığı spesifik bir sayfa yer alır işte bu sayfa kopya sayfaları olarak nitelendirilir.

Bu kilit bilgiler ve talimatlar birçok alanda işinize yarayıp referans bilgi olarak kullanabilirsiniz. Bu sayfa Excel yoluyla kolaylıkla yaratılıp referans sayfası olarak kullanılabilir.

Aşağıdaki örnek Dave Child isimli blog yazarı tarafından hazırlanmış kopya sayfalarının bir örneği;

Buradaki örnekte HTML öğrenimini kolaylaştırmak için hazırlanan bu sayfa birçok kilit kod bilgisi yer almaktadır.

Bu mantığı Excel kısayollarını ekleyip tekrar incelemek ve referans noktası olarak kullanmak için de kullanılabilir.

9. Excel Diyagram, Modelleme ve Gantt Çizelgeleri

Excel’i düşündüğümüzde belki de bu işlemleri yapmak için en iyi araç gibi gelmese de kesinlikle çizelge oluşturma ve diyagram yaratma konusunda bir dolu özeliğe sahip. Tabii alışkanlıklarımızın dışında olan bu özellikleri kullanmaya alışmak biraz amana alabilir fakat kesinlikle denemeye değer.

Gantt çizelgeleri biraz eski bir yöntem olsa da, proje yönetim şablonları ve araçlarında sıkça karşımıza çıkan bir özelliktir. Zihin haritası ya da bir taslak plan oluştururken kesinlikle ihtiyacınız olan araçtır. (Şekiller oluşturmak, notlar eklemek, oklar çıkarmak, renkleri değiştirmek vb.)

Gantt Çizelgesi örneklerinden biri;

Bu şablon organizasyon tablosu oluşturmanıza yardım eder. Sadece birkaç tık ile kolaylıkla tabloyu oluşturabilir, şirketinizin yetkilendirmesini belirleyebilirsiniz.

10. Excel ile İnternetten Canlı Veri Çekmek

Bazı şablonlarda otomatik olarak bazı dataların internetten çekilmesine ihtiyacınız vardır. Örneğin borsa analiz şablonu. Borsadan son dataları otomatik çekerek bunun analizi yapmak kuşkusuz bu konuda ihtiyacınız olan şeydir.

Borsa analizi çok kapsamlı bir konu olduğu için bunun ayrıntısına girmeyeceğiz ama internetten data çekmenin ne gibi şablonlarda faydası olacağına bakabiliriz;

• Borsa
• Maç sonuçları
• Kur değişimi
• Uçuş verileri
• Paylaşılan veri tabanında yer alan herhangi bir bilgi

Bu konu daha da çeşitlendirilebilir tabii ki. Bunlar sadece başlıca kullanım alanlarıdır. Dönemimizde birçok veri bulut sistemlerde saklandığı için, indirmeye gerek kalmadan bunlardan faydalanabiliriz. Microsoft Excel uygulamasını internete daha entegre yapmanın yeni yollarını buluyor. Bu sayede her geçen gün başka bir özellik daha ekleniyor.

11. Excel ile Veri Tabanı Oluşturmak

Excel veri tabanı olmak için tasarlanmamışsa da veri tabanı olarak kolaylıkla kullanabilirsiniz. Eklediğiniz data büyüdükçe, bu datayı kullanmanız veya farklı bir işlem yapmanız gitgide zorlaşır. Bunun yanında datanızı Excel dosyasında saklamak sanıldığı kadar güvenli bir yol değildir.

Peki tüm bu olumsuzluklara rağmen neden kullanılıyor? İlk olarak, Excel dosyasını kullanmayı neredeyse herkes basit de olsa biliyor. Bunun yanında küçük şirketlerin veri tabanı uygulamalarına ayıracak bir bütçesi olmadığı için bu veriyi online olmayan bir dosyada saklamak daha kolay oluyor.

Aynı zamanda yaratılan bu datayı kolaylıkla analizlerde kullanabilmelerinden ötürü veri tabanı olarak Excel tercih ediliyor.

Birçok ufak çaplı şirket için zaten bu olumlu özellikler yeter de artar olduğu için hala Excel en yaygın veri tabanı araçlarından biri.

Bu yönüyle küçük şirketlerin favorisi olsa da şirket ve verisi büyüdükçe Excel yoluyla tutmanın ve kullanmanın çok da başarılı bir yol olmadığına kanaat getiriliyor çünkü 1000 kişilik bir datayı Excel’de rahatlıkla tutabilirsiniz fakat bu sayı 1.000.000 ise bu dosya üstünde çalışmak oldukça yorucu ve zordur.

Son Söz

İnternet herkesin ulaşabileceği bir platform olmasıyla beraber, forumlar yoluyla birçok insan birbirine yardım edebilir hale geldi. Bu yönüyle, Google Sheets tarzı online spreadsheet uygulamaları, git gide popüler bir hal alıyor. Buna ek olarak Microsoft Office ve Open Office gibi program grupları da aynı şekilde popülerleşti.

Microsoft her geçen gün, kendi uygulamalarını daha da geliştiriyor. Gerek Powerpoint, Power BI ve Excel Microsoft’un en bilinen ve sürekli geliştirilen uygulamalarından. Bundan ötürü gelecekte daha farklı ve daha entegre uygulamalar görmemiz gayet olası.

Excel’de neler yapılabileceği hakkında bilgileri toparlamaya çalıştığımız blog umarım hoşunuza gitmiştir.

Diğer bloglarımızı incelemek için;

Blog – Someka linkinden yararlanabilirsiniz.